Jak podłączyć łącznik krzywkowy – co to jest, zasada działania
Tworzenie bezpiecznych i stałych połączeń elektrycznych jest szczególnie istotne w instalacjach elektrycznych, gdzie każde niedopatrzenie może skutkować zagrożeniem zdrowia i uszkodzeniem urządzenia elektrycznego. Łączniki krzywkowe pozwalają na tworzenie niezawodnych połączeń między przewodami elektrycznymi. Jak należy podłączyć łącznik krzywkowy, czym jest i na jakiej zasadzie działa, opiszemy w poniższym tekście.
Łącznik krzywkowy – co to jest?
Ten komponent jest jednym z rodzajów łączników elektrycznych. Umożliwia sterowanie przepływem prądu w kilku obwodach, ponieważ posiada jedną lub kilka par styków. Urządzenia podpięte do sieci elektrycznej mogą być sterowane za pomocą łącznika krzywkowego. Zapewniają mechaniczną stabilność połączenia instalacji elektrycznej przy jednoczesnym zachowaniu ciągłości elektrycznej oraz bezpieczeństwu działania instalacji.
Łącznik krzywkowy zasada działania
Zmiana położenia pokrętła prowadzi do otwierania lub zamykania toru prądowego. Cały mechanizm zbudowany jest ze wspomnianego pokrętła, komory gaszeniowej oraz osi łącznika. Tory prądowe są natomiast skonstruowane z dwóch nieruchomych styków, a ich pozycja zależy od ustawienia pokrętła.
Budowa łącznika krzywkowego
Chociaż poszczególne łączniki krzywkowe mogą się od siebie różnić, to każdy model i rodzaj składa się z kilku podstawowych elementów, którymi są:
pokrętło,
komora gaszeniowa,
styki,
oś łącznika.
Jak podłączyć łącznik krzywkowy?
Instalacja łącznika krzywkowego nie jest trudnym zadaniem i nie powinna zająć dużo czasu. Jeśli mamy pewność, że wybrany łącznik krzywkowy nadaje się do zastosowania w tym konkretnym miejscu, to należy podpiąć przewody instalacyjne do złączy znajdujących się w łączniku. Przy montażu tego urządzenia, ważne jest, żeby zapewnić izolację połączeń elektrycznych, szczególnie przed uszkodzeniami mechanicznymi i przypadkowym dotykiem. Na rynku dostępne są też modele łączników, które są przeznaczone do instalacji na szynach montażowych.
Łącznik krzywkowy schemat podłączenia
Schemat podłączenia łącznika krzywkowego prezentuje się następująco:
Zastosowanie łączników krzywkowych
Łączniki krzywkowe są wykorzystywane zarówno w głównych obwodach elektrycznych, jak i w pomocniczych. Bardzo często są stosowane jako:
łączniki w obwodach silnikowych (przy napędach jednofazowych i trzyfazowych),
wyłączniki główne,
wyłączniki awaryjne,
przełączniki źródła zasilania,
rozłączniki izolacyjne,
jako łączenie rezystorów i elementów grzejnych.
Jak widać na powyższych przykładach, zastosowań łączników krzywkowych, są to bardzo często wykorzystywane elementy w wielu dziedzinach, takich jak np. przemysł i motoryzacja.
Rodzaje łączników krzywkowych
Podziału łączników krzywkowych można dokonać ze względu na dwa kryteria: na podstawie wartości prądu znamionowego oraz pod względem programu łączeń.
Podział łączników krzywkowych ze względu na wartości prądu znamionowego:
4G10,
4G16,
4G25,
4G40,
4G63,
4G80,
4G100.
4G to seria łączników napięciowych, natomiast wartość obok oznacza znamionowy prąd łączeniowy.
Podział łączników krzywkowych ze względu na program łączeń:
rozłączniki z pozycją „0” (0-1),
rozłączniki ze stykami o przyśpieszonym łączeniu (0-1),
przełączniki z pozycją „0” (1-0-2),
przełączniki przekładników prądowych (1-2),
przełączniki bez pozycji „0” (1-2),
przełączniki wielopołożeniowe z pozycją „0” (0-1-2-...)
przełączniki wielopołożeniowe bez pozycji „0”,
przełączniki grupowe z pozycją „0”,
przełączniki szeregowe,
przełączniki szeregowo-równoległe,
przełączniki amperomierza,
przełączniki woltomierza bez pozycji „0”,
przełączniki z samoczynnym powrotem do pozycji wyjściowej,
przełączniki bez pozycji „0”,
rozłączniki do sterowania silnikami; rozłączniki gwiazda-trójkąt,
rozłączniki w układzie Dahlandera,
rozłączniki do silników dwuzwojowych,
rozłączniki do silników trzybiegowych,
przełączniki zmiany kierunku obrotów.
Uproszczony i najczęściej stosowany podział łączników krzywkowych na kategorie wygląda następująco:
łączniki typu 0-1-2-3: wyłączenie torów prądowych znajduje się na początku układu;
łączniki typu 1-0-2: wygaszenie torów prądowych znajduje się w pozycji centralnej;
łączniki typu 0-1-3: służą do stopniowania mocy urządzeń elektrycznych.
Akcesoria do łączników krzywkowych
Łączniki krzywkowe można dodatkowo wyposażyć w różne akcesoria, takie jak np.:
zatrzaski drzwiowe,
lampki kontrolne,
styki pomocnicze,
sprężyny zwrotne,
stacyjki kluczykowe,
obudowy,
pokrętła,
przedłużenia wałków.
Wymienione elementy rozszerzą możliwości działania łączników krzywkowych.
Łączniki krzywkowe – podsumowanie
Łącznik krzywkowy to jeden z rodzajów łączników elektrycznych, który umożliwia sterowanie przepływem prądu w wielu obwodach.
Zmiana położenia pokrętła łącznika powoduje otwieranie lub zamykanie torów prądowych.
Instalacja łącznika przebiega szybko i bez zbędnych problemów.
Łączniki ze względu na swoją uniwersalność stosowane są w wielu różnych branżach i dziedzinach.
Podziału na rodzaje łączników dokonuje się ze względu na wartości prądu znamionowego i program łączeń.
Na rynku dostępne są akcesoria rozszerzające możliwości działania łączników krzywkowych.
Standardowo łącznik krzywkowy składa się z pokrętła, styków, komory gaszeniowej i osi łącznika.
Łącznik krzywkowy – FAQ
Łącznik krzywkowy co to jest?
To element osprzętu elektrycznego, który umożliwia sterowanie urządzeniami podpiętymi do sieci elektrycznej. W praktyce zapewnia możliwość włączania i wyłączania sprzętów, sterowania prędkością silników obrotowych jednofazowych i trójfazowych oraz rozłączanie różnego rodzaju obwodów.
Jak podłączyć łącznik krzywkowy?
Podłączenie łącznika krzywkowego do instalacji elektrycznej polega na umieszczeniu przewodów elektrycznych między płytkami łącznika, a następnie dokręceniu śrub lub zaciskaniu sprężyn, aby zapewnić solidne i trwałe połączenie.
Jak działa łącznik krzywkowy?
W komorze gaszeniowej łącznika krzywkowego znajdują się części łączeniowe, które otwierają lub zamykają przepływ prądu. Otwieranie lub zamykanie toru prądowego jest rezultatem zmiany położenia pokrętła.